dinsdag 27 januari 2015

Ovaal verhaal.

Ovaal verhaal.
Waarom een verhaal over de ovale tandwielen? Daar rijd ik al sinds vorig jaar februari mee immers?
Nou heel eenvoudig er is iets veranderd in de afstelling van de ovale tandwielen. De reden daarvoor was een reactie van Peter de Rond, die me vrij indringend vroeg even contact op te nemen via e-mail.
Dat maakte me wel benieuwd, dus zond Peter een mail met de vraag wat ik voor hem kon betekenen.

Blijkbaar had Peter wat oude blogs over ovale tandwielen zitten lezen, en had op een van mijn foto's gezien dat volgens hem de tandwielen in de verkeerde positie stonden. Zijn vraag was of die tandwielen nog steeds zo gemonteerd waren, en zo nee, hoe ze nu dan stonden.
Nou had ik de positie later nog eens veranderd, dus stuurde ik een beschrijving hoe de montage en positiebepaling door mij gedaan was, en een foto van de actuele montagepositie. 
Voor de positie had ik de richtlijnen voor ligfietsen van Rotor USA gebruikt, en die nauwgezet nagevolgd.
Die richtlijn is deze:

P.s., niet gebruiken dus!

De montage kon Peter niet bekoren, omdat er een stap in mist die je wel moet toepassen voor een juiste afstelling, en daar maakte hij zich zorgen over, want het zou jammer zijn als ik met verkeerd afgestelde ovalen reed en dan niet de voordelen ervan zou hebben, die er wel inzitten, en daarnaast was hij bang dat mensen aan de hand van de door mij geplaatste foto zelf hun tandwielen ook verkeerd zouden monteren.

Dat klonk serieus, en ik was dan ook benieuwd naar Peters advies, hij had blijkbaar een eigen methode ontwikkeld, om op afstand klanten te voorzien van een juiste afstelling, en aan de reacties van de mensen die ovale tandwielen lieten monteren bij Peter in Lattrop was die methode prima, tot nu toe heb ik enkel tevreden reacties gelezen.

Na een paar heen en weer mails gaf Peter me zijn afstelgegevens door, en kon ik daarmee aan de slag. Aan de hand van de gegevens vond ik het handig een hulpstukje te maken, dan was het makkelijker om de afstelling goed te krijgen. 

De eerste afstelling ging eigenlijk best goed en hoewel ik wat ad-hoc en met tijdsdruk werkte zag het er goed uit, de tandwielpositie kwam er heel anders uit te zien.
Peter vond het er ook goed uitzien op de foto's, maar had toch nog een paar opmerkingen, waar hij helemaal gelijk in had. Dus een nieuw en precies uitgemeten hulpstuk gemaakt, de top eraf gehaald en met hulp van zoon Teun het onderste dode punt nog eens bepaald. 
Daarna de tandwielen weer gemonteerd en weer een foto richting Peter gestuurd, die me adviseerde om nog één kleine aanpassing te doen. 
Die is nu ook uitgevoerd, dus is nu de vraag: Is er iets veranderd? Heeft die hele operatie nut gehad?

Het rijden in de Peter de Rond afstelling.
In de eerste kilometer moest ik meteen aan de uitspraak van Casper Jansen denken, toen hij met zijn pas gemonteerde ovalen huiswaarts reed vanaf Lattrop: "Het leek wel of ik met ondersteuning fietste!" Zo voelden de eerste kilometers voor mij ook,een betere omschrijving dan die van Casper kan ik niet geven, een heel ander gevoel dan eerst in mijn vorige afstelling!
De eerste dag fietste ik naar de middagdienst, dat zijn meestal de ritten waar ik de hoogste gemiddelden haal. Ook deze dag, enkel was het gemiddelde ineens 4 km/h hoger dan gewoonlijk de laatste tijd! Best veel eigenlijk, zou het placebo-effect toegeslagen hebben? Op de terugweg 's avonds zakte het gemiddelde wel wat, maar toch nog 2 km/h hoger dan normaal.
Die trend zette zich door, het gemiddelde kan wat variabel zijn afhankelijk van de omstandigheden, maar ligt nog steeds 2 km/h hoger dan in de hele decembermaand, en dat vind ik toch een positieve ontwikkeling! Optrekken gaat  wat makkelijker, net als tussendoor versnellen en ook het klimmen gaat net iets makkelijker voor het gevoel, de cadans is het enige waar geen verandering te zien is, die ligt net als voorheen tegenaan de 100 omw./min.

Dus de verbeteringen voor mij nog eens op een rijtje:

-         Blijvend hogere gemiddelde snelheid van 2 km/h;
-         Makkelijker optrekken en tussendoor versnellen;
-         Makkelijker klimmen;

En nieuwe gebruikers kunnen een hogere cadans verwachten, circa 5 tot 10 omw./min hoger dan met ronde tandwielen.

Deze afstelling is een blijvertje! 


Bij dit bericht staan bewust geen foto's, en ook de door Peter de Rond belangeloos beschikbaar gestelde gegevens ga ik niet doorgeven, als iemand aan de ovalen wil is Peter zeker welwillend die te leveren en te monteren!

Het schetst volgens mij het vakmanschap  en gedrevenheid van Peter dat hij de moeite nam om mij op de goede weg te helpen, dus mensen, denk je over te stappen op ovale tandwielen?

Afspraak maken met Peter de Rond!
Onlangs plaatste Peter een blogbericht waar hij een door zijn dochter gemaakte advertentie liet zien:



In een reactie op dit bericht stelde Wim H. (XS 45/Thijs 209) voor om iets te doen met de "o" in de naam van Peter. Leuke tip!

 Mijn voorstel:

Peter de ROnd.


Maar dat moet Peter uiteraard zelf beslissen.......

Tot zover!

Groeten, Adri.


  

13 opmerkingen:

  1. Ik neem aan dat Peter de Ovaal zijn adviezen gratis waren en dat het plaatsen van de advertentie op jouw blog de tegenprestatie zijn?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Belle,

      Peter's adviezen waren inderdaad gratis, en hij nam op eigen initiatief contact op. Over een tegenprestatie is nooit gesproken, het plaatsen van zijn advertentie op mijn blog heb ik ook op eigen initiatief gedaan, het leek me een leuk gebaar richting Peter.
      Het concept van dit bericht is eerst ingezien door Peter, en door hem nog wat aangevuld met een paar zinnen en in orde bevonden. Daarna is het rechtstreeks gepubliceerd.

      Groeten, Adri.

      Verwijderen
  2. Hoi Adri,

    Dit verhaal heb je in elk geval mooi rond :-)

    Groet
    Rudolf

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Als ik het goed heb veroorzaken die ovalen dat de krachtpieken die je twee keer per volle rotatie wegtrapt afgevlakt worden en "uitgesmeerd" over een langere tijdsduur ofwel een groter deel van de rotatie. Er is dan niet meer vermogen, maar het vermogen wordt waarschijlijk wel beter overgebracht gezien die korte felle krachtpieken de ketting uitrekken, de veren indrukken en de body laten bewegen en ietje wielslip veroorzaken op het moment van de kort felle piek wat allemaal ietsje energie opvreet die niet wordt omgezet in voortbewegingsenergie. Als dat allemaal iets minder fel overgebracht wordt en over een langere tijdsduur krijg je waarschijnlijk meer efficientie. Dus je 2 km/u wordt dan logisch verklaarbaar in mijn boekje.

    Echter ( altijd he )

    Werkt dit waarschijnlijk met lange cranks ( 170+ mm ) en relatief lagere cadans beter dan met een hoge cadans. Dat is waarom we ze nu terugzien in de Tour : die moeten veel en lang klimmen. Die hebben langere cranks nodig (koppel) om te klimmen, maar willen niet vastzitten aan de nadelen daarvan ( veel koppel, maar moeilijker een heel hoge cadans te houden )

    Met kleinere cranks kun je hogere toerentallen trappen en komen er simpelweg meer krachtpieken per tijdseenheid wat het afgegeven vermogen verhoogt. Dat doen de ovalen niet, en sterker nog het afvlakken en "uitsmeren" van krachtpieken zou op een of andere manier juist hogere toerentallen iets moeten tegenwerken. Misschien is dat voelbaar ?

    Kortom : de tourrenners die veel moeten klimmen met hoge koppels hebben er waarschijnlijk een wereldvinding aan dat ze daarmee niet per definitie vastzitten aan de nadelen van zulke lange hefbomen, doordat hun tandwielen zich verkleinen en vergroten ( de ovalen ) op het juist afgestelde moment. Maar de vraag is dus wel gaat dat voor velomobielrijders die niet veel klimmen ook op ?

    Ja beter klimmen. Ja vlotter op gang komen. Nee geen hogere (top)snelheden. Dat lijkt trouwens ook op te gaan voor de kleinere cranks, op weer een andere manier. 50 km/u in 30 seconden met ~140 kg totaalmassa vind ik ronduit indrukwekkend ( van mezelf haha ) maar de topsnelheid veranderd er geen km/u van, is misschienzelfs wel lager ( haalde ooit 60,5 km/u met de 170 mm's )

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Quezzzt,

      Ik denk dat je dit goed hebt gezien !!!

      Gr
      Rudolf

      Verwijderen
    2. Hoi Quezzzt,

      Een uitgebreide reactie! Wat de ovalen doen is het trappen door de dode punten makkelijker maken doordat mijn 53 tands blad in de kleinste diameter overeenkomt met een 50 tands, en in de grootste diameter met een 56 tands. Hierdoor kan je in de juiste afstelling vlugger door je dode punt heen, daar heb je tenslotte de minste kracht en trap je dan het "kleinste" blad, op het moment dat je de meeste kracht kan leveren kom je aan de grootste diameter en dat gaat dan ook goed rond. Door deze manier gaat de cadans juist iets omhoog, en het trappen voelt ook "vloeiender" aan.
      Ik rijd al heel lang rond met een cadansmeter, en reed vroeger in de wedstrijden meestal circa 90 omw./min. Dat is nu ( ook op de bukker met ronde tandwielen ) rond de 100 omw./min. 's Winters valt me op dat de cadans vaak lager is dan in de zomer, de ovalen helpen hier goed bij. Dat het gemiddelde hoger uitkomt ligt volgens mij aan het feit dat je vlugger een tandje bij zet, omdat je cadans hoger is, dus ga je vanzelf een fractie sneller. Gelijkblijvende cadans bij meer meters per omwenteling = hogere snelheid immers?
      Kortere cranks dan 170 mm heb ik geen ervaring mee, ik zou dat best eens willen proberen, nu rijd ik met 170 in de Strada, en met 172,5 op de racer. Dat je het afgegeven vermogen verhoogt met die korte cranks dat lijkt te kloppen, maar wat heb je eraan als je dat niet vol kan houden? Die 100 omw./min. kan ik urenlang volhouden, als dat 110 word dan is de volhoudtijd al een heel stuk korter!
      Verder ben ik het wel eens met de laatste opmerking van Peter de Rond in de reactie hieronder: Als je makkelijker optrekt is het ook in het vlakke Nederland de moeite waard om ovalen te monteren. Dat zou al een reden kunnen zijn om aanschaf te overwegen, en als ik lees dat zelfs jij 80 hoogtemeters hebt in je WW rit, kan ook dat een reden zijn.

      Groeten, Adri.

      Verwijderen
    3. Die hogere cadans.....hoe groot waren je oude tandwielen, en hoe groot zijn ze nu als de ovaal op zijn smalst is ?

      Als je bijvoorbeeld 53 t had, en het nieuwe ovale tandwiel heeft op zijn breedst dezelfde diameter als een 53t maar op zijn smalst een diameter als bijvoorbeeld een 50 t.....DAN snap ik wel hoe je een hogere cadans kunt hebben : je rijdt in feite dan half met een kleiner tandwiel wat uiteraard effect heeft op hoe snel dat ronddraait.

      Ik zeg dat niet om de positieve effecten onderuit te halen want ik ben overtuigt dat ze voordelen hebben ( ik denk dat ze de nadelen van lange cranks deels teniet doen maar de voordelen intact houden ) maar om de werking logisch te kunnen verklaren die ik in de lappen blahblah commerciele teksten niet kan vinden.

      Het verklaart dan ook waarom het geen wondermiddel is en al een keer van het toneel is verdwenen : het is een hybride systeem die niet helemaal de voordelen van lange of korte cranks met grotere of kleinere tandwielen heeft, maar ook niet alle nadelen daarvan....maar een mix van beide.

      Verwijderen
    4. Hoi Quezzzt,

      Zoals ik al in mijn eerdere reactie schreef, heeft het ovalen 53 tandwiel op de kleinste diameter de grootte van een 50 tands, en op de grootste diameter de grootte van een 56 tands. Dus jouw verklaring aangaande mijn cadans gaat niet op! De ovalen set is 53-40-30, de originele ronde waren 53-42-30, om zo weinig mogelijk verschillen te hebben, zodat het goed te vergelijken was.
      Hybride systeem of niet, het werkt voor veel mensen, het ideale bestaat toch niet, alles is meestal een compromis, zo werkt het in dit leven.........

      Groeten, Adri.

      Verwijderen
  4. Hallo Adri, bedankt voor het plaatsen, staat er mooi op zo. heb je graag geholpen want door je verhalen vorig jaar ben ik ze op het spoor gekomen. Altijd mooi dat gebruikers van deze tandwielen zo positief schrijven. Dat zegt meer over het product dan stuurlui die aan wal staan. :-))
    Bovendien al zou het geen extra snelheid opleveren, het levert wel een besparing op aan je gewrichten, en het gebruik van meer spiergroepen, waardoor je langer of minder vermoeid raakt, van het fietsen. Want optrekken met een velomobiel is ook klimmen, en dat doen we veel in het vlakke, volle Nederland.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Peter,

      Geen dank, graag gedaan! Ook ik ben door iemand anders op het spoor gezet, Willem Jan Coster schreef over zijn Rotor RSX 4 crankstel en dat hij daarmee sneller omhoog kon. Dat trok mij over de streep destijds. Stuurlui aan wal zullen we altijd houden, en daar sta ik zelf ook echt wel eens bij, hoewel ik het probeer te voorkomen.........Maar je hebt gelijk, de reactie's op de ovalen zijn altijd positief.
      Extra snelheid is mooi meegenomen inderdaad, maar enkel al de andere argumenten die je aandraagt zouden voldoende moeten zijn om mensen over de streep te trekken.

      Groeten, Adri.

      Verwijderen
  5. Even een korter antwoord van mijn zijde :-)
    Eind jaren 80 heb ik in Italië als 14 (?) jarige jongen een Nordica mountainbike gekocht/gekregen. Deze kochten we daar in Caldonazzo. Éen bijzonder iets was dat deze ook was uitgevoerd met ovale tandwielen.. toen al..
    Ik vond het een mooi systeem en hielp om sneller over het dode punt heen te komen hetgeen ook erg handig is als je de berg op fietst.
    En op het moment van maximaal koppel is je blad weer wat groter zodat je je kracht beter kwijt kunt.
    Later ben ik het eigenlijk nooit meer tegen gekomen maar het werkt goed.
    Op de vlakke weg moet ik echter bekennen dat ik het niet mis maar in heuvelachtig terrein is het super.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Richard,

      Dat is een duidelijk antwoord van een ervaringsdeskundige!
      Bedankt!

      Groeten, Adri.

      Verwijderen